De begrotingsnotificatie vermeldt wat betreft de fiscaliteit “maatregelen om de btw-kloof tussen datgene wat de overheid zou moeten ontvangen en dat wat de overheid werkelijk int (de VAT gap) te verkleinen tot het niveau van onze buurlanden”. In dit kader werden reeds twee maatregelen beslist, namelijk de verplichting tot e-invoicing en de digitalisering van kassatickets. In de schoot van de FOD Financiën worden in het kader van deze beleidsprioriteit diverse maatregelen voorbereid: zeven werkgroepen buigen zich over verschillende aspecten van de btw-kloof met name e-invoicing en e-reporting, opleiding btw-ambtenaren, focus op btw-tegoeden, uitwisseling van btw-inlichtingen, versterking van interdepartementale samenwerking, onderwaardering goederen evalueren en het organiseren van het VAT-gap Colloquium. De projecten zullen de basis vormen voor de uitwerking van bijkomende maatregelen (Vr. en Antw., Kamer, Vr. nr. 772 van de heer Vermeersch van 16 december 2022, QRVA, 9 september 2022, nr. 091, 152).
De beleidsnota 2022 van de minister van Financiën bevat: “Om de VAT gap te reduceren, werden afgelopen voorjaar in de schoot van de Administratie zeven werkgroepen opgericht, waaronder een werkgroep e-invoicing waar het zwaartepunt van dit project ligt. Ondanks de beginfase waarin dit project zich bevindt, zal de verplichting tot e-invoicing stapsgewijs aangepakt en geïmplementeerd worden waarbij voorzienbaarheid voor de ondernemingen een prioriteit is.”.
De werkgroep inzake elektronische facturering in de schoot van de Administratie heeft een conceptnota opgesteld op basis waarvan er reglementaire teksten zijn voorbereid om de verplichting tot het uitreiken van gestructureerde elektronische facturen tussen btw-plichtigen in te kunnen voeren binnen het kader van de btw-reglementering. Op grond van de btw-richtlijn kan elektronische facturering tussen btw-plichtigen maar worden verplicht mits daartoe voorafgaandelijk door de Raad van de Europese Unie een afwijking werd toegestaan op grond van artikel 395 van de btw-richtlijn. Een afwijking van de btw-richtlijn zou, meer specifiek, moeten gevraagd worden voor het veralgemeende verplichte karakter van de elektronische factuur tussen btw-plichtigen en de opheffing van de verplichte aanvaarding door de afnemer van een elektronische factuur. Dergelijke afwijking kan slechts worden aangevraagd om twee redenen, namelijk om de btw-inning te vereenvoudigen of om bepaalde vormen van btw-fraude of – ontwijking te voorkomen. Op dit ogenblik is de Administratie in overleg met de diensten van de Europese Commissie om dergelijke aanvraag tot afwijking succesvol voor te bereiden.
Uit een rapport van de Dienst voor administratieve vereenvoudiging van april 2021 blijkt dat in 2020 slechts 16,3 % van de facturen als gestructureerde elektronische facturen werden verstuurd naar ondernemingen en 14,6 % van de facturen als een gestructureerde elektronische factuur werden ontvangen door ondernemingen. Deze evoluties gaan volgens het rapport echter gepaard met een sterke toename van de elektronische facturen verstuurd via e-mail (met PDF of link), waardoor het totaal aantal elektronische facturen toch aanzienlijk is toegenomen. Volgens diezelfde studie kunnen de administratieve lasten voor ondernemingen en burgers echter met 3,37 miljard EUR verminderd worden, als het Belgische bedrijfsleven volledig zou overschakelen op gestructureerde elektronische facturering. Eén van de grootste struikelblokken voor de verdere ontwikkeling van die gestructureerde elektronische facturering is evenwel het gebrek aan interoperabiliteit, d.w.z. de mogelijkheid om tussen bedrijfssystemen, ongeacht hun technologie, toepassing of platform, op consistente wijze informatie aan te bieden en te verwerken.
De verplichting tot het uitreiken van gestructureerde elektronische facturen tussen btw-plichtigen zal aldus tot omvangrijke kostenbesparingen kunnen leiden voor bedrijven, op voorwaarde dat er een zo breed mogelijke harmonisering komt van de omstandigheden waarin dergelijke facturen moeten uitgereikt worden, van het formaat en van de verzendingswijze.
Daarnaast zal een dergelijke verplichting ook bijdragen aan de strijd tegen btw-ontduiking en desgevallend onbedoelde onjuistheden die samenhangen met het niet of te weinig aangeven en, in het algemeen, het niet betalen van btw. Gestructureerde elektronische facturen bevatten door de automatisering van het proces immers minder fouten en kunnen bovendien gemakkelijker worden geëxploiteerd in het kader van compliance- en controle-initiatieven (Vr. en Antw., Kamer, Vr. nr. 1090 van de heer Freilich van 27 juni 2022, QRVA, 9 september 2022, nr. 091, 205).
